
Będąc w pracy, czujesz czasem ukłucie niesprawiedliwości? Masz wrażenie, że gdyby nie Ty, firma by stanęła, ponieważ to na Tobie ciążą wszystkie obowiązki i spędzasz w niej najwięcej godzin? Być może przydzielono Ci niesprawiedliwy grafik w pracy. Jak rozpoznać taką sytuację, jak sobie z nią poradzić i zapobiec takim sytuacjom w przyszłości?
Niesprawiedliwy grafik w pracy – cechy charakterystyczne
Bardzo często niesprawiedliwy grafik w pracy jest zupełnie niedostrzegalny. Wszyscy wiemy, że ludzie podczas wykonywania swoich obowiązków sprawiają różne wrażenie: jeden jest zrelaksowany, choćby miał jeszcze mnóstwo pracy, podczas gdy inny denerwuje się każdym dodatkowym zadaniem. Z zewnątrz zatem trudno zauważyć problem. Mimo to, trudno liczyć, by niesprawiedliwy grafik w pracy został zauważony przez osobę go układającą, toteż to zwykle subiektywne odczucie pracownika skłania go do przeanalizowania sytuacji i nazwania problemu. Czujesz, że temat dotyczy właśnie Ciebie? Skonfrontuj swój grafik z poniższymi wskazówkami.
Rozkład i ilość godzin – kryterium poprawności harmonogramu pracy
Najprościej stwierdzić potencjalne nieprawidłowości w kwestii czasu – ilość i rozkład godzin w harmonogramie są wielkościami obiektywnymi – można je zliczyć, skatalogować i porównać. Z czym? Po pierwsze z przydziałem innych pracowników: poproś ich o wgląd do grafików, przelicz godziny i zobacz, czy nie jesteś obdarzany wyjątkowo dużą ilością zadań; sprawdź też, czy nie zachodzi sytuacja, w której Twój czas pracy zdecydowanie częściej zahacza o godziny mniej popularne – wczesnoranne lub wieczorne. Po drugie, sprawdź, czy nie masz przydzielonego czasu pracy wykraczającego poza normy wynikające z Kodeksu pracy. Wymiar pracy w danym miesiącu określa się jako liczbę dni roboczych ∙8 h, jeśli zatem wyraźnie wykraczasz poza tę ilość, prawdopodobnie masz niesprawiedliwy grafik w pracy.
Przeciążenie obowiązkami
Warto przyjrzeć się również podziałowi obowiązków, zwłaszcza jeśli masz wrażenie, że robisz wszystko za wszystkich. Może się zdarzyć, że jesteś niepoprawnym perfekcjonistą i nie możesz znieść niskojakościowej pracy, więc ciągle poprawiasz po innych – to Twój wybór i trudno zrzucać winę na harmonogram pracy. Nieraz jednak sytuacja jest wręcz odwrotna – chciałbyś pozbyć się części obowiązków, ponieważ ledwie nadążasz z ich wypełnianiem, podczas gdy inni pracownicy wydają się mieć czas na herbatę, ciastko i rozmowę. Zapytaj ich o powierzone im zadania i porównaj ich ilość i trudność z listą swoich własnych. Jeśli dysproporcja jest rażąca, to wyraźny znak, że możesz mieć niesprawiedliwy grafik w pracy.
Głos pracownika
Dodatkowe kryterium stanowi możliwość wpływania na harmonogram. Co prawda przepisy Kodeksu pracy nie przewidują udziału pracownika w układaniu grafiku, jednak wiele firm praktykuje uwzględnianie uwag pracowniczych zgłoszonych w odpowiednim czasie. Jeśli preferencje kolegów z zespołu są brane pod uwagę, a Twoje nie – niewykluczone, że niesprawiedliwy grafik w pracy dotyczy właśnie Ciebie.
Do czego prowadzi niesprawiedliwy grafik w pracy?
Każda niesprawiedliwość prowadzi do konfliktów wewnątrz zespołu. W przypadku harmonogramu faworyzującego wybranych pracowników, pozostali szybko odczują wyraźny spadek motywacji, frustrację oraz stres. Z powodu dodatkowych obowiązków pojawi się u nich zmęczenie, co doprowadzi do zmniejszenia zaangażowania w wykonywaną pracę. Dodatkowo będzie widoczny spadek sił witalnych i ogólne pogorszenie stanu zdrowia, wynikające zarówno z przepracowania jak i poczucia utraty kontroli. Zakłócona zostanie równowaga między pracą a życiem prywatnym, co dodatkowo przyspieszy pojawianie się wspomnianych efektów. Niesprawiedliwy grafik w pracy doprowadzi do spadku produktywności, a firma zauważy, że stanowisko nim obdarzone będzie cechowało się zwiększoną rotacją pracowników.
Co zrobić, jeśli przydzielono Ci niesprawiedliwy grafik w pracy?
Przede wszystkim bądź asertywny. Jeśli nie będziesz jasno i rozsądnie mówił o problemie, wiele osób go nie zauważy lub zlekceważy. Wyjaśnij przełożonemu dlaczego uważasz, że przydzielono Ci niesprawiedliwy grafik w pracy i poproś o korektę najpóźniej od kolejnego miesiąca. Do tego czasu planuj z góry które zadania wykonasz. Pytaj przełożonego o priorytety, zaznaczając, że ze wszystkim nie zdążysz. Nie unikaj dyskusji i bądź otwarty na różne formy porozumienia. Jeśli możesz, część zadań powierz współpracownikom. W życiu prywatnym natomiast pozwól sobie na relaks: medytacja lub aktywności fizyczne będą wydatną pomocą.
Jak zapobiegać powstawaniu niesprawiedliwego grafiku?
Jako układający grafik, zaufaj swoim pracownikom. Stworzysz bardziej zgrany i funkcjonalny zespół oferując otwarty dostęp do harmonogramów – jawne informacje nie podlegają spekulacjom. Pozwól podwładnym zgłaszać uwagi i uwzględniaj je w kolejnych grafikach. Dąż do otwartego dialogu, w którym każdy może wygłosić swoje wątpliwości i otrzymać wyjaśnienie – dobrze sprawdzają się cotygodniowe spotkania. Nie muszą trwać długo, czasem wystarczy kilka minut.
Szefie, kontroluj, czy ułożyłeś sprawiedliwy grafik w pracy
Jeśli nie korzystasz jeszcze z elektronicznego systemu rejestracji czasu pracy, warto po taki sięgnąć. Komputerowe oprogramowanie to rozwiązanie wielu problemów, w tym związanych z grafikiem. Papierowa lista obecności zawiera co prawda te same dane, jednak jeśli będziesz chciał wyciągnąć z kilkudziesięciu list wnioski dotyczące kilkudziesięciu pracowników, problem szybko przerośnie Twoje możliwości czasowe. Odpowiednie oprogramowanie, takie jak TRIGO-RCP, pokaże Ci ile rzeczywiście pracują Twoi podwładni, więc szybko zauważysz wszelkie dysproporcje czasowe. Dbaj o swoich pracowników, a będziesz cieszył się dynamiczną, rozwojową firmą.